نقد فیلم دوئت

«دوئت» اولین فیلم نوید دانش است که پس از چهار سال این روزها به اکران عمومی درآمده است.
فیلم در الگوی روایی خود بر ساختار روایت­های مجزا از زندگی­ های چهار شخصیت خود مبتنی شده است و یک مرکز ثقل روایی متمرکز، این چهار آدم را به هم ربط می­ دهد. درام شروع بدی ندارد. در سکانس آغازین فیلم حامد و مینو (مرتضی فرشباف/ هدیه تهرانی) به مخاطب معرفی می­ شوند و بعد سکانس مذکور کات می­ خورد به سکانس کتابفروشی و مواجهه­ ی برنامه­ ریزی­ شده­ ی حامد با سپیده (نگار جواهریان). این ­که نسبت کاراکترها در گذشته و رابطه­ ی حال حاضر آن­ها به ­واسطه­ ی این شیوه از انتخاب رمزگشایی می­شود علاوه بر غافلگیری پیش آمده برای سپیده برای مخاطب نیز تاحدودی غافلگیرکننده است. دوربین از آن­جا به بعد با سپیده همراه می­ شود تا به واکاوی درونیات و تغییر و تحولات روحی او پس از آن اتفاق بپردازد و خوب هم پیش می­ رود اما پس از درگیر شدن مسعود(علی مصفا) همسر سپیده با ماجرا دیگر فیلم به ورطه تکرار و س می­ افتد. درام دچار کش ­آمدگی می­ شود و بدتر آن­که دیگر موقعیت­ های فیلمنامه به قصه تبدیل نمی­ شوند و فیلم مدام درجا می­ زند و ریتمی ایستا پیدا می­ کند.
 فیلمنامه ی «دوئت» پتانسیل آن را داشته است که واقعه­های مهمی را شکل دهد یا دست­کم همین وقایع را به شکل هوشمندانه­تری جلو ببرد اما این اتفاق نیفتاده است؛ مثلاً اولین رویارویی مسعود با مینو می­توانست بسیار پخته­تر از شکل فعلی­اش باشد، دیالوگ­های بهتری می­توانستند بین آن­ها شکل بگیرند و شاهد واکنش­های غافلگیرکننده­تری از سوی مینو باشیم اما این سکانس در شکل فعلی­اش هدر رفته است. ضمن آن­که برخی عناصر و المان­های فیلم، نقش کاربردی در درام ندارند. خانه­ی قدیمیِ درحالِ نوسازیِ زوج اول، گرچه به لحاظ سمبلیک می­تواند دلالتگر رابطه­ی قدیمی و ویران­شده­ی مرد و نوسازی آن نمادی از آغاز یک رابطه­ی نو باشد اما به­طور کلی این حجم از تمرکز روی "خانه" کارکردی در درام ندارد و تنها به از ریتم افتادن فیلم منتهی می­شود. ضمن آن­که فیلم از طولانی بودن بعضی سکانس­هایش لطمه خورده است.
«دوئت» شاید ایده­ی اولیه­ی بکر و دست­نخورده­ای داشته باشد اما همین ایده برای شکل ­گیری یک فیلمنامه ی بلند لاغر به نظر می­رسد و آثار کم­ ملاتی­ اش را بر پیکره ­ی کلی فیلم می­ توان دید. درواقع بزنگاه ­های اخلاقی و احساسی ­ای که آدم ­های قصه در آن­ها قرار می­ گیرند پتانسیل چندانی برای خلق کنش ­ها و واکنش­ های مختلف و پرشاخ­ و برگ کاراکترها ندارد و همین کم مایگی درام را دچار رکود کرده و امتیازهای خوب اجرایی فیلم را زیر سایه منطق دراماتیکش مخدوش می­ کند.
 «دوئت» اما اجرای تمیز و شسته ­رفته­ ای دارد. دکوپا­ژهای آن به نسبت فیلم اولی بودنِ کارگردانش دقیق و سنجیده ­اند و فیلمساز به فرم تصویری قابل اعتنایی دست یافته است.
از دیگر امتیازهای فیلم حفظ وحدت و یکدستی لحن آن است به این معنا که لحن فیلم چندپاره نمی ­شود و فضای درام نیز در طول روند پیشرفت آن دچار ازهم ­گسختگی نمی­گردد با این حال رفته ­رفته فیلمنامه نقصان­ های خود را آشکار می­ کند و فقدان درام­ پردازی و قصه­ گویی در فیلم به چشم می ­آید.
س و سردی حاکم بر فضای فیلم موجب آن شده است تا بازی ­های درونی بازیگران آن بسیار باورپذیر از آب درآیند. ضمن آن­که دانش در هدایت بازیگران خود کاملاً مسلط عمل کرده است. علی مصفا شبیه مصفای بسیاری از فیلم­های دیگرش است؛ مصمم، متفکر و مملو از سکوتی که در پس آن حرف­ های بسیاری نهفته است. هدیه تهرانی یک دگردیسی ظریف درونی را در بازی خود به نمایش می ­گذارد که به­ جا و به ­اندازه است و نگار جواهریان این بار بازی درونی موجهی دارد که توداری و سکوتِ پرمعنایِ سپیده را خوب درآورده و از بازی­ های بیرونی او متمایز است.

منبع سلام سینما